Hafciarstwo Nadwiślańskiego Urzecza – warsztaty
Zachęcamy do udziału w warsztatach rodzinnych z mistrzynią tradycji Grażyną Leśniak – depozytariuszką haftu urzeckiego. Warsztaty są bezpłatne, obowiązują zapisy.
Czas trwania: do 2,5 h
Miejsce: Dom Kultury, ul. Kościuszki 49
Informacje i zapisy: tradycja@kulturalni.pl, tel. 22 756 76 00 w.16
Strój, określany dziś mianem wilanowskiego, noszony był powszechnie na terenie całego Urzecza od końca XVIII do końca XIX wiek. Był to strój bardzo piękny i wykonany z tkanin najwyższej jakości. W okresie międzywojennym, gdy nie był już powszechnie używany na wsiach, przykuwał uwagę literatów i artystów. Właściciele dóbr wilanowskich dbali o to, by służba i przewodnicy po pałacu i parku ubrani byli w tradycyjne stroje z Urzecza. Stąd wzięła się powszechna dziś nazwa strój wilanowski, gdyż najdłużej można go było obserwować właśnie w dobrach wilanowskich. Najbardziej rozpoznawalnym elementem stroju wilanowskiego jest haft. Najwięcej oryginalnych elementów stroju kobiecego, zdobionych haftem i zachowanych w zbiorach muzealnych, pochodzi z Powsina, ale pamięć o hafcie i umiejętność jego wykonywania zachowała się w kilku miejscowościach na Urzeczu, po obu stronach Wisły.
Jest to jedyny w Polsce haft jednokolorowy czarny. Wyszycia wzoru zawsze są wykonane ściegiem łańcuszkowym, z charakterystycznymi ostrymi zakończeniami zwieńczeń motywów, np. listków, płatków kwiatów. Motywy haftu z Urzecza są zawsze roślinne. Wzór haftu składa się z symetrycznie rozmieszczonych stylizowanych kwiatów i roślin. Najlepiej jest to widoczne na kobiecej chuście czepcowej, która była zdobiona dużym motywem drzewka życia. Motyw drzewa życia symbolizuje odradzanie się przyrody i przemijanie ludzkiego losu. Ukwiecone gałązki nigdy się nie przeplątają, nie przecinają i nie nakładają na siebie. To, obok ściegu i koloru, charakterystyczna cecha haftu z Urzecza.
W grudniu 2020 roku, decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, hafciarstwo z nadwiślańskiego Urzecza zostało wpisane na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego kraju.
Warsztat tradycyjnego hafciarstwa z nadwiślańskiego Urzecza poprowadzi mieszkanka Urzecza i depozytariuszka dziedzictwa Grażyna Leśniak, oraz etnograf dr Robert Dul. Warsztat został sfinansowany ze środków Powiatu Piaseczyńskiego i zorganizowany dzięki współpracy Stowarzyszenia Odrodzenie Urzecza i Domu Kultury w Piasecznie.
