Powiat Piaseczyński – aktywny społecznie samorząd
Dynamizm działań społecznych, jakiego nie było nigdy dotąd.
Trwająca kadencja to czas zintensyfikowania powiatowych działań społecznych, edukacyjnych i zdrowotnych. Aktywnie wspieramy osoby z niepełnosprawnościami i ich rodziny zapewniając usługi asystentów, a w minionych latach również opiekę wytchnieniową. W roku 2020 zostaliśmy wyróżnieni w X edycji konkursu Samorząd Równych Szans, za najlepsze projekty na rzecz osób z niepełnosprawnościami, realizowane przez samorządy. Z programu Asystent Osobisty Osoby z Niepełnosprawnością, finansowanego z Funduszu Solidarnościowego, a realizowanego przez Powiat, od 2020 roku skorzystały 194 osoby z niepełnosprawnością w stopniu znacznym lub umiarkowanym. Służyło im 145 asystentów i zrealizowali oni łącznie niemal 42,5 tys. godzin wsparcia, a na rok 2024 przewidzieliśmy kolejne 14,5 tys. Znacznej liczbie tych osób pomoc asystenta była udzielana wielokrotnie w ciągu jednego tygodnia. Od ponad dwóch lat mamy w starostwie Pełnomocnika Starosty Piaseczyńskiego do spraw osób z niepełnosprawnościami, którego zadaniem jest zarówno współpraca z jednostkami administracji rządowej, jednostkami samorządu terytorialnego oraz organizacjami pozarządowymi, jak i bieżąca analiza problemów i potrzeb takich osób.
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, jako powiatowa jednostka wykonująca zadania z zakresu pomocy społecznej służy również osobom z niepełnosprawnościami. Od lat realizuje ona program Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych „Aktywny Samorząd” i „Wyrównywanie Różnic Między Regionami”. Dotacje z PFRON dla naszego powiatu wzrastają z każdym rokiem. Na przestrzeni ostatnich 5 lat było to średnio ok. 3 mln zł rocznie. Należy jednak podkreślić, że w roku 2019 były to ok. 2 mln zł, a już w 2024 roku ponad 5 mln. Pieniądze te zostają wykorzystane na działania zmierzające do likwidacji barier architektonicznych, transportowych, komunikacyjnych i technicznych, a także na dofinansowanie uczestnictwa osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych, na zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i na inne środki pomocnicze. Pozwalają one na finansowanie kosztów szkolenia i przekwalifikowania zawodowego tych osób, pomoc w utrzymaniu aktywności zawodowej poprzez zapewnienie opieki dla osoby zależnej oraz w uzyskaniu wykształcenia na poziomie wyższym, jak również wspomagają działalność Warsztatów Terapii Zajęciowej.
Pozyskując dofinansowanie z programu „Wyrównywanie różnic między regionami” zakupiliśmy dwa samochody dostosowane do przewozu osób z niepełnosprawnościami na potrzeby Warsztatów Terapii Zajęciowej oraz Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Piasecznie.
Jesteśmy jedynym powiatem w Polsce, w którym działa Powiatowa Baza Wolontariatu. Dzięki niej z pomocy wolontariuszy przez ostatnie 5 lat skorzystało około 100 osób oraz 3 schroniska dla zwierząt, 5 placówek opieki senioralnej i domów pomocy społecznej. Bazowicze – bo tak nazywamy osoby korzystające z Bazy Wolontariatu, co najmniej raz w roku biorą udział w spotkaniach integracyjnych pozwalających na wymianę doświadczeń, a także stanowiących formę podziękowania i uznania z naszej strony dla tych, którzy poświęcają swój czas, by pomagać potrzebującym.
Znacznie zwiększyliśmy możliwości aktywizacji społecznej i zawodowej osób z niepełnosprawnościami oddając do dyspozycji Warsztatów Terapii Zajęciowej piękny, nowoczesny lokal w Górze Kalwarii i tworząc Środowiskowy Dom Samopomocy w Pęcherach. Ulokowaliśmy go w specjalnie wyremontowanym na ten cel budynku, zapewniając przestrzenie spełniające wszystkie wymagane standardy. Dom przeznaczony jest dla 45 osób z niepełnosprawnością intelektualną, osób ze spectrum autyzmu lub niepełnosprawnościami sprzężonymi. W obu placówkach mamy łącznie 115 miejsc.
– Aktualnie przygotowujemy się do budowy nowego budynku z przeznaczeniem na rehabilitację społeczną i zawodową oraz wsparcie osób z niepełnosprawnościami. Stworzymy tam nową siedzibę WTZ. – mówi Członkini Zarządu Powiatu Piaseczyńskiego, Ewa Lubianiec, która obejmuje szczególną opieką cały sektor pomocy społecznej. – Powołaliśmy również do życia powiatowe FORUM SŁUŻB SPOŁECZNYCH zapraszając do współpracy samorządy gminne i podmioty realizujące zadania z zakresu pomocy społecznej. Wspólnie wypracowaliśmy rozwiązania wielu trudnych tematów, na przykład wsparcie dla uchodźców z Ukrainy, koordynację działań pomocowych i interwencyjnych w ramach placówek ustawowo powołanych do rozwiązywania problemów społecznych na terenie gmin i powiatu, powstanie Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego oraz możliwości stworzenia podmiotów ekonomii społecznej. Realizowaliśmy również pilotażowy program „transportu indywidualnego osób z niepełnosprawnościami” i uruchamiamy usługę transportową dla tych osób na rok 2024. – dodaje Ewa Lubianiec.
Jako samorząd powiatowy prowadzimy szkoły ponadpodstawowe, czyli licea ogólnokształcące, technika, szkoły branżowe oraz szkoły specjalne. Są to nowoczesne i doskonale wyposażone placówki. – W kończącej się kadencji wszystkie nasze szkoły zostały rozbudowane lub wyremontowane – podkreśla Starosta Ksawery Gut. Powiększyliśmy ich bazę dydaktyczną, powstały nowe sale gimnastyczne, boiska, pracownie, nowoczesne internaty szkolne. Skala zmian jest ogromna. Zapewniamy zatem uczniom i nauczycielom bardzo dobre warunki pracy i nauki. Profile kształcenia w naszych szkołach sukcesywnie wzbogacamy o ciekawe kierunki odpowiadające potrzebom rynku pracy (geodeta, logistyk, technik lotniskowych służb operacyjnych, technik budowy dróg). Jesteśmy bardzo dumni, że udało nam się stworzyć Powiatowy Program Wspierania Edukacji Uzdolnionej Młodzieży Szkół Ponadpodstawowych Powiatu Piaseczyńskiego. Uczniów osiągających najwyższe wyniki w nauce, laureatów olimpiad, a także tych wyjątkowo zaangażowanych w życie szkoły nagradzamy czterema kategoriami stypendiów wysokości od 500 do 2 tys. zł.
Nasze szkoły realizują programy Erasmus +, podnoszące kwalifikacje nauczycieli i kompetencje uczniów, a także inne projekty edukacyjne, wśród których szczególną wartość ma „Moja TUrkusowa PLANETA”. Obejmuje on działania szkół zwiększające świadomość na temat zmian klimatu, łącząc w sobie zadania z zakresu zielonej infrastruktury, działania edukacyjne wśród młodzieży i promujące dbałość o środowisko wśród mieszkańców.
– Kryzys klimatyczny odczuwamy wszyscy. Zaangażowanie naszych uczniów w obszar edukacyjny projektu jest naprawdę budujące. – zauważa Ewa Lubianiec i wyjaśnia, iż można je ująć w takich oto słowach: „Marzy nam się świat, gdzie błękit wody i zieleń bujnej przyrody tworzą turkusową krainę, w której można żyć pięknie i czuć się bezpiecznie. Coraz częściej słyszymy, że Ziemia jest w zagrożeniu i chcemy temu przeciwdziałać”. Uczniowie naszych szkół wspaniale włączają się też w wolontariat. – dodaje i wymienia z dumą dalej – Przykładem na wyjątkową wrażliwość młodzieży jest przygotowanie przez uczniów klas mundurowych Zespołu Szkół im. Marszałka Franciszka Bielińskiego w Górze Kalwarii programu wigilijnego dla kombatantów, a także wykonanie paczek świątecznych dla kombatantów w ramach akcji, w którą włączyli się uczniowie wszystkich naszych szkół ponadpodstawowych.
Od 5 lat wspieramy również rodziców i pedagogów szczególną formą psychoedukacji, jaką jest „Akademia Czujnego Rodzica”. Zrealizowaliśmy ponad 100 godzin wykładów i warsztatów o tematyce obejmującej zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży oraz profilaktykę trudności wieku rozwojowego. Z Akademii skorzystało dotychczas około 2 tys. rodziców. Materiały z większości wykładów są na stałe dostępne na naszej stronie internetowej. Dążąc do jak najszerszego wsparcia dzieci i rodziców wydaliśmy też dwa cenne poradniki ,,Niepełnosprawność krok po kroku” i „Dzieci w cyfrowym świecie. Zagrożenia wirtualnej sieci”. Oba są również dostępne na naszej stronie.
Wojna w Ukrainie była i jest wyzwaniem dla nas wszystkich. Zakres pomocy, jaką szczególnie w pierwszych miesiącach wojny, otrzymali od nas uchodźcy wojenni z Ukrainy jest nieoceniony. Jako samorząd powiatowy prowadziliśmy dla nich miejsca zakwaterowania w czterech lokalizacjach – w dwóch internatach szkolnych i w hostelu działającym w ramach Powiatowego Ośrodka Interwencji Kryzysowej, a przez ponad rok prowadziliśmy Ośrodek dla Uchodźców Wojennych w Tomicach. To zadanie zjednoczyło wielu ludzi – pracowników starostwa, wolontariuszy i mieszkańców.
Od 2021 do grudnia 2023 roku w powiecie piaseczyńskim działało Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży, a od 2022 roku działa Centrum Zdrowia Psychicznego dla dorosłych. W obu placówkach specjalistyczną pomoc uzyskała liczna grupa naszych mieszkańców. Tylko w roku 2023 skorzystało z niej ponad 4,5 tys. osób dorosłych. Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży opieką objęło blisko 2,3 tys. młodych pacjentów w kryzysie psychicznym. W realizację świadczeń w ramach Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży zaangażowane były dwie nasze placówki: Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna i Powiatowy Ośrodek Interwencji Kryzysowej. POIK zapewnił w ciągu ostatnich 5 lat pomoc specjalistyczną tysiącom naszych mieszkańców (tylko w 2022 roku z pomocy skorzystało niemal 5 tys. osób), z których ponad 2 tys. były ofiarami przemocy. Ośrodek zwiększył swoją dostępność dla mieszkańców tworząc cztery dodatkowe placówki – dwie w Piasecznie, jedną w Mrokowie i dodatkowo, na czas wojny w Ukrainie, jedną w Konstancinie – Jeziornie. Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna funkcjonuje w naszym powiecie w trzech lokalizacjach – w Piasecznie, Tarczynie i w Górze Kalwarii, przy czym siedziba poradni w Górze Kalwarii od 2020 roku mieści się w pięknie wyremontowanym lokalu, spełniającym najwyższe standardy.
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie ma w obszarze swoich zadań zarówno wsparcie osób z niepełnosprawnościami i przewlekle chorych, jak i działania na rzecz rodzin zastępczych. W naszym powiecie funkcjonują aktualnie 184 rodziny zastępcze, w których opiekę znajduje 260 dzieci. Prowadzimy też 4 małe Domy Dzieci, a w każdym z nich może mieszkać 14 dzieci. Nadzór nad placówkami sprawuje właśnie PCPR. W bieżącej kadencji na terenie Domów Dzieci wykonaliśmy nowoczesne boisko sportowe, a młodzież opuszczająca pieczę zastępczą, aby rozpocząć samodzielne życie może od ponad trzech lat korzystać z chronionego mieszkania, którego remont i metamorfozę zapewniła Fundacja Jolanty Kwaśniewskiej. W minionym roku rozpoczęliśmy wyjątkowo ważną inwestycję – budujemy przestronny, odpowiednio zaprojektowany Rodzinny Dom Dziecka.
Mając świadomość, jak trudno jest rodzinie, która decyduje się realizować pieczę zastępczą w tej formie, zapewnić dzieciom odpowiednie warunki mieszkaniowe, postanowiliśmy wybudować ten nowoczesny dom. Budowa postępuje sprawnie i liczymy, że jesienią 2024 roku rodzina pełniąca na naszym terenie funkcję RDD zamieszka z 11 dzieci w nowym domu. Ponadto, z myślą o dzieciach i rodzinach zastępczych, od 4 lat organizujemy bardzo miłe eventy z okazji Bożego Narodzenia, Dnia Mamy i Taty oraz Dnia Dziecka. Dają one dzieciom i rodzicom dużo radości.
Ewa Lubianiec podkreśla również, że jako drugi samorząd w Polsce przystąpiliśmy do tworzenia na terenie powiatu „Alians Przeciw Depresji”, czyli swoistego przymierza samorządowców, podmiotów leczniczych, oświatowych i z zakresu pomocy społecznej, którzy wspólnie tworzą szeroką kampanię informacyjno – profilaktyczną wspierającą osoby z symptomami depresji i mającą na celu jej zapobieganie.
Zrealizowaliśmy też wiele bardzo cennych programów prozdrowotnych dla naszych mieszkańców, promujących zdrowy styl życia i podnoszących świadomość w zakresie jego zagrożeń, np. cykl wykładów i warsztatów w ramach „Zdrowie To Zależy Od Ciebie”, program „Dzień Kobiet w każdą sobotę” – zapewniający serie badań ginekologicznych/diagnostycznych dla kobiet w kierunku chorób nowotworowych oraz program „Depresja Poporodowa – opieka specjalistyczna”.
W trwającej obecnie kadencji samorządowej reaktywowaliśmy Honorową Odznakę Powiatu Piaseczyńskiego, którą przyznaliśmy na przestrzeni ostatnich 4 lat ponad 30 zasłużonym mieszkańcom/organizacjom pozarządowym naszego powiatu. Te zaszczytne odznaczenia wręczane są podczas uroczystych gali. – Trzecia z nich zaplanowana jest na koniec marca 2024 – informuje Wicestarosta Zdzisław Lis.
Pragnąc zintegrować środowisko senioralne od dwóch lat organizujemy powiatowo – gminny „Dzień Seniora” zapraszając do udziału osoby starsze ze wszystkich gmin powiatu. Spotkania te pozwalają zarówno poznać się społeczności senioralnej, jak i zaprezentować swoją twórczość.
Starostwo Powiatowe w Piasecznie to urząd przyjazny mieszkańcom, wrażliwy na ich potrzeby i stale poszukujący rozwiązań ważnych społecznie tematów.
Zależy nam na dostępności, dlatego przeszkoliliśmy naszych pracowników z tworzenia dostępnych dokumentów, a także wprowadziliśmy procedurę obsługi osób ze szczególnymi potrzebami, która obliguje wszystkich pracowników do udzielania niezbędnego wsparcia m.in. seniorom, rodzicom z dziećmi oraz osobom z niepełnosprawnościami załatwiającymi sprawy w urzędzie.
Osoby głuche i niedosłyszące mogą skorzystać z usługi videotłumacza oraz pętli indukcyjnej, natomiast osobom niewidomym i niedowidzącym system TOTUPOINT ułatwia zlokalizowanie urzędu i zorientowanie się w przestrzeni.
– Skutecznie pozyskujemy granty i dofinansowania na działania modernizacyjne, by nasz urząd i jednostki były dostępne dla wszystkich – podsumowuje Członkini Zarządu.
W 2023 r. znaleźliśmy się wśród 10 najwyżej ocenianych powiatów w Polsce, w ogólnopolskim rankingu Związku Powiatów Polskich.